طرح رویداد هیدروپونیک
مقدمه
طبق اعلام مسئولان وزارت جهاد کشاورزی نیاز سالانه ایران به نهاده‌های دام و طیور در حدود ۱۹ میلیون تن است که بخش اعظمی از این نیاز در حال حاضر از طریق واردات تامین و سالانه حدود سه میلیارد دلار صرف واردات نهاده‌های دامی می‌شود. به‌طور دقیق‌تر، اکنون بیش از ۶ میلیون تن ذرت، ۵/۲ میلیون تن دانه و کنجاله سویا و نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن جو از کشور‌های مختلف وارد کشور می‌شود. این درحالی است که به عنوان مثال کشور ما در بحث تولبد گندم خودکفا است. حل این تناقض نیازمند ارائه راهکارهایی نوآورانه همراه با بکارگیری فناوری‌های نو در شرایط کمبود منابع آبی در کشور است. یکی از این راهکارها کشت علوفه در بستر آب‌کشت است.
هیدروپونیک که به آن «آب‌کشت» هم گفته می‌شود، درواقع گونه‌ای از کشت گیاهان است که در آن با حذف خاک، پرورش گیاه در آب انجام شده و املاح و مواد مغذی نیز به‌صورت کنترل شده به گیاه داده می‌شود.
در این نوع کشت لازم است فردی که از تخصص و دانش کافی برخوردار است، نیازهای غذایی گیاه را اندازه‌گیری کرده و عناصر مختلف را به میزان مورد نیاز گیاه به آن برساند. همین ویژگی باعث می‌شود نتوان با رویکرد سنتی که گاهی در کشت خاکی شاهد آن هستیم، در حوزه هیدروپونیک وارد شد و فعالیت کرد.
افزون بر این، در یک گلخانه هیدروپونیک عواملی همچون حرارت، نور، رطوبت و حتی محلول‌دهی به گیاه از یک برنامه زمان‌بندی شده مشخص تبعیت می‌کند. این باعث می‌شود تجهیزات مختلفی برای انجام کشاورزی به‌صورت هیدروپونیک مورد نیاز باشد که همین مسئله سرمایه مورد نیاز برای کار را به‌شکل قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
بارزترین خصیصه کشاورزی به شیوه هیدروپونیک کاهش چشمگیر مصرف آب است. این مسئله برای کشور ما که در حوزه منابع آبی شرایط نامطلوبی دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. آمار مختلفی از میزان مصرف آب در بخش کشاورزی منتشر می‌شود که بین ۷۰ تا بیش از ۹۰ درصد کل مصرف آب کشور متغیر است. همین نسبت برای کشوری همچون ایران که در منطقه‌ای کم‌آب و کم‌بارش واقع شده، نشان از اهمیت کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی دارد؛ مسأله‌ای که هیدروپونیک می‌تواند یکی از راه‌کارهای حل آن باشد. از قضا اقلامی که قابلیت کشت به‌صورت هیدروپونیک را دارند، از نظر میزان مصرف آب پرمصرف به‌شمار می‌روند. گونه‌های مختلف صیفی‌جات و سبزیجات ازجمله اقلامی هستند که به این شکل کشت می‌شود.
تعریف مسئله هیدروپونیک
در سال‌های اخیر استفاده از سیستم کشت هیدروپونیک در گلخانه‌های کشور بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. سیستم کشت هیدروپونیک عمودی در حقیقت یک روش بسترساز برای کشت هیدروپونیک است که با افزایش تراکم کشت گیاه سبب افزایش بهره وری از یک مساحت ثابت تحت کشت می‌شود.
با استفاده از این روش کشت و با توجه به هزینه اولیه آن که معادل سایر روش‌های بسترسازی معمول است، می‌توان راندمان تولید محصول در گلخانه یا زمین مورد نظر را تا ۳۰ درصد افزایش داد و با توجه به ثابت ماندن هزینه‌های مربوط به گرمایش و سرمایش و همچنین هزینه‌های بسترسازی، میزان تولید خالص نیز افزایش می‌یابد. این روش قبلاً در کشور‌های دیگر با موفقیت اجرا شده است و برای کشت انواع میوه و سبزی و حتی گل‌های کوچک بسیار مناسب است و با اعمال تغییرات اندکی در نحوه پیاده سازی سیستم می‌تواند تقریباً در هر گلخانه‌ای مورد استفاده قرار گیرد.
از این روش به دلیل کاهش چشمگیر مصرف آب می‌توان در مناطق کم آب کشور نیز استفاده کرد. همچنین این روش کشت، قابلیت انطباق با روش کشت آکوپونیک و سیستم‌های هیدروپونیک را نیز داراست. در این مسابقه قرار است تیم‌های دانشجویی با طراحی و ایجاد بستر مناسب آب‌کشت برای تولید علوفه دام در فضایی با عرض ۱ متر و طول ۴ متر در ارتفاع ۳ متر به رقابت بپردازند.
صاحبان و ذی‌نفعان مسئله
صاحبان و ذی‌نفعان این مسئله می‌توانند سازمان‌های سیاست‌گذاری و حاکمیتی در حوزه آب، کشاورزی و دام و طیور، باشند. همچنین صنایع کشارزی از مشتریان اصلی این مسئله اند.
صاحبان یا ذی‌نفعان این طرح در نهایت می‌تواند مردم باشند زیرا با اجرای این طرح علاوه بر امکان استفاده از زیبایی‌های این محصول و استفاده در دکوراسیون داخلی، می‌توانند به محصولات گیاهی مورد علاقه، سالم و تازه دسترسی داشته باشند.
